این بیت از حافظ شیرازی یکی از معروف‌ترین و پرمعناترین ابیات اوست. در این بیت، حافظ به نکات زیر اشاره می‌کند:

 

حدیث از مطرب و می گو و راز دهر کمتر جو

  که کس نگشود و نگشاید به حکمت این معما را

مصراع اول

حدیث از مطرب و می گو و راز دهر کمتر جو: حافظ در این مصراع توصیه می‌کند که به جای جستجوی رازهای پیچیده و فلسفی جهان، به لذت‌های ساده و شادی‌های زندگی بپردازیم. او از مطرب و می به عنوان نمادهایی از شادی و خوشی استفاده می‌کند و به نوعی می‌گوید که زندگی را با لذت‌های ساده و خوشی‌های کوچک پر کنیم.

مصراع دوم

که کس نگشود و نگشاید به حکمت این معما را: در این مصراع، حافظ به این نکته اشاره می‌کند که رازهای بزرگ جهان و معماهای فلسفی و عرفانی، هیچ‌گاه به طور کامل توسط انسان‌ها حل نشده و نخواهد شد. او به نوعی به محدودیت‌های دانش بشری و ناتوانی انسان در درک کامل رازهای هستی اشاره می‌کند.

نتیجه‌گیری

این بیت از حافظ، به زیبایی فلسفه زندگی او را به تصویر می‌کشد. او معتقد است که به جای غرق شدن در پیچیدگی‌های فلسفی و عرفانی، بهتر است از لحظات زندگی لذت ببریم و شادی‌های ساده را در آغوش بگیریم. این نگرش، نشان‌دهنده‌ی دیدگاه عمیق و در عین حال ساده‌ی حافظ به زندگی است که همچنان برای مخاطبان امروزی نیز جذاب و آموزنده است¹².

آ

بر سر تربت من با می و مطرب بنشین 

    تا ببویت ز لحد رقص کنان بر خیزم

این بیت از حافظ شیرازی یکی از زیباترین و پرمعناترین ابیات اوست. در این بیت، حافظ به نکات زیر اشاره می‌کند:

مصراع اول

بر سر تربت من با می و مطرب بنشین: حافظ در این مصراع از مخاطب می‌خواهد که پس از مرگش، با شراب و موسیقی بر سر مزار او بنشیند. این درخواست نشان‌دهنده‌ی عشق حافظ به شادی و خوشی حتی پس از مرگ است. او معتقد است که زندگی باید با لذت و شادی همراه باشد و این نگرش را حتی به پس از مرگ نیز تعمیم می‌دهد.

مصراع دوم

تا ببویت ز لحد رقص کنان بر خیزم: در این مصراع، حافظ به نوعی به زندگی پس از مرگ اشاره می‌کند. او می‌گوید که با بوی شراب و صدای موسیقی، از قبر برخاسته و به رقص در می‌آید. این تصویر، نشان‌دهنده‌ی روحیه‌ی شاد و آزاد حافظ است که حتی مرگ نیز نمی‌تواند آن را محدود کند. همچنین، این مصراع می‌تواند به معنای تأثیر عمیق شادی و موسیقی بر روح انسان باشد.

نتیجه‌گیری

این بیت از حافظ، به زیبایی فلسفه زندگی او را به تصویر می‌کشد. او معتقد است که شادی و خوشی باید در تمام لحظات زندگی، حتی پس از مرگ، حضور داشته باشد. این نگرش، نشان‌دهنده‌ی دیدگاه عمیق و در عین حال ساده‌ی حافظ به زندگی است که همچنان برای مخاطبان امروزی نیز جذاب و آموزنده است¹².

 

تحلیل بیشتر اشعار حافظ

مفهوم شادی و مرگ در اشعار حافظ

حافظ در بسیاری از اشعار خود به موضوع مرگ و زندگی پس از آن پرداخته است. او مرگ را نه به عنوان پایان، بلکه به عنوان مرحله‌ای دیگر از زندگی می‌بیند. در بیت «بر سر تربت من با می و مطرب بنشین، تا ببویت ز لحد رقص کنان بر خیزم»، حافظ به نوعی به جاودانگی روح و تأثیر شادی و موسیقی بر روح انسان اشاره می‌کند. این نگرش نشان‌دهنده‌ی دیدگاه مثبت و امیدوارانه‌ی او به زندگی و مرگ است.

نقش می و مطرب در اشعار حافظ

می و مطرب در اشعار حافظ نمادهایی از شادی، لذت و آزادی هستند. حافظ با استفاده از این نمادها، به مخاطبان خود توصیه می‌کند که زندگی را با شادی و لذت پر کنند و از لحظات آن بهره‌مند شوند. این نمادها همچنین نشان‌دهنده‌ی روحیه‌ی آزاد و بی‌قید حافظ هستند که در بسیاری از اشعار او به چشم می‌خورد.

تأثیر اشعار حافظ بر ادبیات فارسی

اشعار حافظ تأثیر عمیقی بر ادبیات فارسی و فرهنگ ایرانی داشته است. او با استفاده از زبان زیبا و مفاهیم عمیق، توانسته است پیام‌های خود را به شکلی هنرمندانه و دلنشین به مخاطبان منتقل کند. اشعار حافظ همچنان پس از قرن‌ها، برای مخاطبان امروزی نیز جذاب و آموزنده است و به عنوان یکی از گنجینه‌های ادبیات فارسی شناخته می‌شود.

نتیجه‌گیری

حافظ شیرازی با استفاده از زبان فارسی و بهره‌گیری از تمثیل‌ها و استعاره‌های زیبا، توانسته است مفاهیم عمیق اخلاقی و عرفانی را به تصویر بکشد. اشعار او نشان‌دهنده‌ی عشق به زندگی، شادی و خوش‌بینی است که همچنان برای مخاطبان امروزی نیز جذاب و آموزنده است. این اشعار به ما یادآوری می‌کنند که زندگی را با لذت و شادی پر کنیم و از لحظات آن بهره‌مند شویم.